Elastikiyet (Esneklik)

11 Ocak 2015 tarihinde tarafından eklendi.
  • Esneklik; bir dış kuvvetin etkisi ile şekli bozulan bir cismin, kuvvet kalkar kalkmaz yeniden ilk şeklini alması özelliğidir; kauçuk balon, yay esnektirler.
  • Çekilme esnekliği endüstride çok önemlidir. Endüstriyel denemeler metal bir ölçü şişesinde gerçekleştirilir. Bu; her ucu germe makinesinin çenelerine bağlı olan bir silindirden oluşmuştur. Uygulanan çekilme kuvvetlerinde metal zayıf uzanımlar gösteriyorsa, esnek bir metaldir. Daha büyük kuvvetlerde, şekil bozuklukları sürekli olur. Esneklik sının aşıldığında metal, artık eski haline dönmez. Demir için bu sınır; 20 kg. ağırlık/mm 2 olarak ölçü aletinin kesiti, bakır içinse sadece 3 kg. ağırlık/mm2’dir. Bakır, demirden daha az esnektir, daha yumuşaktır. Daha büyük uzamalarda bir boğulma olur ve metal şişe kırılır; yapışkanlığı ölçen kopma yükü demir için 35 kg pd/mm 2 ve bakır için 30 kg pd/mm 2’dir.
  • Metal bir telin ucu sabit tutulduğunda; diğer uca yeterli bir kuvvet uygulanarak tel bükülebilir. Bu kuvvet kesildiğinde tel ilk haline dönebilir. Bu bükülme esnekliği demirde bakırın 2 katı kadardır. Telin uzun olduğu oranda, bükülme kuvveti azalacaktır, ancak telin, çapı arttığında da hızla artacaktır. Metalden veya kuarstan oluşan, çok ince olan bükülme telleri; sayısız fizik aletlerinde kullanılır. Otomobilin süspansiyonlarında bükülme tellerinden yararlanılır.Elastikiyet (Esneklik)
  • Bir üçüncü tür de burulma esnekliğidir. Bir ucu sabit metalik bir lamın diğer ucuna bir kuvvet uygulandığında, lam bükülür, kuvvet kesildiğinde ise eski haline döner. Gerçekte lam ilk denge halini aşmıştır, sonra geriye döner, bu şekilde devam ederek titreşir. Bu titreşimler bazı müzik enstrümanlarında (armonika, klarnet, org) kullanılanların benzeridir. Arabalarda tekerlek dingil kutusunu birarada tutan bu tür esnek yaylardır. Metal yapılarda kirişlerin direklerin burulmaları önlenmelidir. Bu da V veya T şekillerinin verilmesi ile gerçekleşir.Sıkıştınlabilme, çekilme esnekliği ile analogtur. Fitilli bir zemberek metal bir helisten oluşmuştur, yani bir silindire düzgün olarak sarılı metal bir telden oluşmuştur.
  • Gazlar sıkıştınlabilir ve esnektirler. Sabit sıcaklıktaki bir gazın hacimi V‘den V/3’e sıkıştınlırsa; basıncı da P‘den 3 P‘ye yükselecektir (Mariotte kanunu). Sıkıştırma kuvveti ortadan kaldırıldığından; bu fazla basınç gazın ilk V hacmini ve ilk P basıncını almasını sağlayacaktır.

Etiketler:

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış.