Kuartz
- Çelikten daha sert kuartz, yer tabakasındaki en yaygın mineralojik türdür. Silisin kristalize olmuş şeklidir ve fışkıncı asit kayalann.başkalaşım ve değişim kayalarınınbüyük bir bölümünü oluşturur.
- Kuartz kristalleri çoğunlukla yatay çizgiler içeren çok yüzlü prizmalardır. Kristaller çoğunlukla ikişer ikişer olurlar ve bazan oldukça büyük boyutlara erişirler. Brezilya’da Minas Geras‘da 2 metre yüksekliğinde, 3 metre genişliğinde ve 5 ton ağırlığında bir kristal bulunmuştur. Sovyetler Birliği‘nde bulunan bir kristal parçası da 3 metre uzunluğunda bir kenar ayrıtı ihtiva etmekteydi.
- Kuartzın Mohs eşeline göre sertliği 7, spesifik ağırlığı ise 2,65’tir. Kuartz kolayca kırılır, kırık yer sedefe benzer nitelikte olup, parıltılı yağlıdır, kristal yüzeyi ise camsı görünümdedir. Kuartza sadece florhidrik asit etkir.
- Kuartz, koleksiyoncuların ilgisini çekecek nitelikte farklı renkler gösterir. Bazı türleri ise değerli taşlardır. Saf kuartz saydamdır, buna kaya kristali denir. Fakat genellikle beyazdan siyaha değişen farklı renkler de taşır. Bu renklenmelerin sebebi içerdiği farklı element izleri (manganez, demir, nikel) veya radyoaktivitedir.
- Ametit taşıdığı manganez izlerinden dolayı mor renklidir. İsli veya dumanlı kuartz kahverengi siyah, limon kuartz ise sarı olup değerli taşları oluşturur. Pembe kuartz billur gibi kütleler içerir ve rengi büyük bir ihtimalle içerdiği manganezden dolayıdır. Opal renkli kuartz daha az saydam olup, süt rengindedir ve mavi kuartz ise bu mineralin en az rastlanan türüdür.
- Kuartz daha başka mineraller de içerir. “Venüs Saçları” gibi ince kristaller veya mikalı, demirli pullar karışımı olan diğer bir türü iğneli yapı gösterir. Asbest lifleri ise ”kedi gözü’ türünü oluşturur.
- Kuartz sayısız türdeki kayanın temel komponentidir. En iyi kristaller serbest kristalize olabildikleri oyuklardan elde edilir. Bizlere ulaşan en iyi kuartz örnekleri Brezilya, Uruguay, Guatemala, Kolombia ve Madagaskar’dan gelmektedir.
- Avrupa‘da da Dauphine ve Saint-Gothard bölgelerinde çok güzel kümeler bulunur. Carrare (İtalya) mermeri değerli taş niteliğinde şeffaf, duru küçük kristallerden oluşmuştur.
- Kuartzın endüstriyel kullanım alanları çok sayıdadır. Kristaller piezo elektrik olayına elverişlidirler (mekanik zorlamalar altında elektrik polarizasyonunun dönüşümlü fenomeni). Bu özelliklerinden dolayı da ultrasonlann ve hertziyen yayınların düzenlenmesinde kullanılırlar. Cam, porselen emayelemesi ve seramik gibi erimeyen materyal üretiminde de kullanılırlar.
- Kalkedoin (Alaca akik) silisin kristalize olmuş bir diğer türüdür. Yalnızca mikroskop ile görülebilen iğne şeklinde yoğun kristal kütlelerinden oluşur. Yüzey sulan etkisinde oluşan bir mineraldir.Kalkedoinin değişik çeşitleri; farklı renk tabakalarından oluşan akik, kırmızı akik, yeşil bir yüzeyde kan kırmızı lekeler ihtiva eden dehne ve oniks adı verilen parlak yeşil damarlı akik taşıdır.
Şu Sayfamız Çok Beğenildi
Şifrelerle KPSS Coğrafya
Yorumlar
Henüz yorum yapılmamış.